Voorlezen met gebaren

Datum

In de taalontwikkeling speelt voorlezen een belangrijke rol. 

Belangrijk is om tijdens het voorlezen de taal van het boek te gebruiken en niet, zoals soms wordt gesuggereerd, verhalen in eigen woorden te gaan vertellen om gebeurtenissen aanschouwelijker te maken (Broekhof, 2006).

Door het gebruik van gebaren, maak je het voorlezen aanschouwelijk, begrijpelijk, interactief en vooral enorm leuk voor (jonge) kinderen. Hoe prachtig vinden kinderen het om naar een verhaal te luisteren, de bijbehorende platen te bekijken en mee te doen met het verhaal. Het rijke taalaanbod uit de prentenboeken blijft behouden, maar omdat je laat zien wat je zegt, breidt de receptieve en productieve woordenschat van een kind zich uit. Door de combinatie van een aantal specifieke skills, die je inzet bij het voorlezen met gebaren, zorgt dit voor een unieke belevenis voor de kinderen.

Wanneer je de gesproken taal ondersteunt met de juiste gebaren, mimiek en lichaamshouding, komen de platen echt tot leven, waardoor de kinderen het verhaal voor zich zien afspelen. Hierdoor is vaak de concentratie van de kinderen hoger, omdat het verhaal visueel is en kinderen mee mogen doen, wordt is het spannender, levendiger en grappiger. Kinderen die motorisch, visueel en auditief ingesteld zijn, verwerken de aangeboden woordenschat beter en sneller. 

Wetenschappelijk onderzoek bij horende ouders met horende baby’s heeft aangetoond dat het gebruik van gebaren niet alleen de taal- en spraakontwikkeling op jonge leeftijd bevordert, maar ook dat gebarende kinderen, wanneer ze ouder zijn, een voorsprong hebben op niet gebarende kinderen in het lezen, schrijven en spreken (Goodwin, Acredolo & Brown,(2000) en Anthony & Lindert ,2005).

Bij het voorlezen met Gebaren is het van belang niet zelf gebaren te verzinnen, maar de gebaren uit de Nederlandse Gebaren Taal (NGT) te combineren met de gesproken Nederlandse taal, waarbij een methodiek ontstaat die Nederlands met Gebaren (NmG) genoemd wordt. Wanneer je deze gestandaardiseerde gebaren gebruikt, ben je eenduidig en voorkom je dat men de gebaren op zijn eigen manier inzet die iedere keer weer net even anders is, wat verwarring bij de kinderen veroorzaakt. Ook zijn er richtlijnen om te komen tot een NmG gebruik dat adequaat is voor het doel wat men voor ogen heeft (Terpstra & Schermer, 2006).

De inzet van Nederlands met gebaren tijdens voorlezen heeft invloed op: 

Spraak/taalontwikkeling

  • versnelling van de spraak/taalontwikkeling
  • vergroting van de actieve en passieve woordenschat
  • versnelling van de lees/schrijfontwikkeling
  • verbetering van de communicatie en interactie
  • vorming van een brug tussen de niet sprekende en sprekende periode
  • communiceren op afstand
  • vorming een brug bij meertaligheid tussen de verschillende talen
  • intensivering communicatie en interactie kind en verzorgers/ouders

Sociaal- emotionele ontwikkeling

  • afname in frustratie en driftbuien
  • vergroting van het zelfvertrouwen
  • afname van conflicten
  • grotere oplossingsvermogen bij conflicten
  • versterking van de leerkracht/leid(st)er – kindrelatie
  • meer rust in de groep

Informatie overdracht

  • ondersteuning en houvast bieden
  • communiceren op afstand
  • minder ruis
  • verstaanbaar bij achtergrond lawaai

Nog meer inzet van Nederlands met Gebaren

Niet alleen tijdens het voorlezen, maar ook tijdens het lesgeven kan Nederlands met gebaren worden ingezet. Het consequent inzetten van Nederlands met Gebaren (NmG) in een reguliere basisschool klas, heeft een hele positieve invloed op de spraak/taalontwikkeling van alle kinderen. Door het gebruik van Nederlands met Gebaren wordt de passieve en actieve woordenschat vergroot. Ook zorgt het voor een versnelling en vergemakkelijking van de lees/schrijfontwikkeling. Maar ook op de sociaal- emotionele ontwikkeling heeft NmG een positieve invloed. Doordat de interactie tussen de kinderen onderling en met de leerkracht/leidster intensiever is, geeft dit meer rust in de groep. Dit zorgt voor een vergroot gevoel van zelfvertrouwen, gehoord zijn en een toename in leergierigheid van de kinderen. Daarbij zorgt het ook een afname van conflicten, omdat kinderen elkaar beter of sneller begrijpen.

Steeds meer kinderen blijken baat te hebben bij onderwijs ondersteund met gebaren. Niet alleen het slechthorende kind profiteert hiervan. Het blijkt dat kinderen met downsyndroom, dyslexie, autisme, beelddenken en anderstalige gebaat kunnen zijn met ondersteuning van Nederlandse met gebaren. Wanneer leerkrachten in de groep gebruik maken van NmG, ondersteunen ze visueel wat ze zeggen. Door het gebruik van Nmg kunnen kinderen dat wat ze niet goed kunnen horen toch zien. Ze krijgen de mogelijkheid om informatie via verschillende zintuigen te verwerken. Vooral jonge kinderen hebben de visuele informatieverwerking nog vaak heel hard nodig. Ze luisteren niet voor niets graag met hun ogen!

In het kader van passend onderwijs, zorg je voor veel meer leerlingen voor onderwijs op maat, dan je in eerste instantie zou verwachten.

Zo ook bij anderstalige kinderen, waarbij de gebaar-ondersteuning fungeren kan als een brug tussen de verschillende talen waarin het opgroeit. En zeg nou zelf wanneer er koek, zoek of boek gezegd wordt is dat best lastig wanneer je nog niet zo lang in Nederland woont. Maar wanneer de leerkracht lessen voor anderstalige kinderen ondersteunen met gebaren, leren ze heel snel deze woorden. Het voordeel van ondersteuning met gebaren in het onderwijs is, dat alle leerkrachten dezelfde gebaren gebruiken. Er is meer continuïteit. Persoonlijk heb ik ervaren dat een Syrische vierjarige tweeling in het speciaal onderwijs in drie maanden tijd zich ontwikkelde van nauwelijks een woord Nederlands sprekend, stil, verdrietig en tot elkaar gericht, tot jongens die 3 en 4 woordzinnen begonnen te spreken. Hun begrip van de wereld om hen heen werd groter, ze waren minder verdrietig en gefrustreerd en waren in staat om te communiceerden. 

                                                                                

Dit artikel delen:

LinkedIn
Facebook
WhatsApp
Email

Ik ben Tineke

Vanuit mijn ruime ervaring help ik graag ouders en kinderen die tegen (communicatie) problemen aanlopen, waardoor er frustraties ontstaan in het gezin. Met taal en gebaar-ondersteuning help ik kinderen zich verstaanbaar te maken voor meer wederzijds begrip.

Ook interessant

Clientenstop per 25-08-2024

Helaas moet ik vanwege privé omstandigheden een cliëntenstop zetten op Kinderpraktijk Cool.